βελονιές σκιάς
Της ύπαρξης και της απουσίας, της μοναχικότητας και των σχέσεων, της διαχρονικής αγάπης και της απώλειας, του πόνου και του δέους προς τη ζωή. Μιας εποχής ή μήπως και άλλων; Αυτοαναφορική ποίηση που καλεί στη μετάληψη διαχρονικών επιγνώσεων και αισθήσεων προς μία τάση συμφιλίωσης με τη συνθήκη της ανθρώπινης διαβίωσης. Οι αναγνώστες θα βρουν τον εαυτό τους σε κάποιο στίχο, θα πιάσουν το χέρι που απλώνεται.
βελονιές σκιάς στο ποιητικό πλεκτό της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή
Αντί Προλόγου
Τα αυτοαναφορικά έργα, στα οποία και ο αναγνώστης μπορεί να βρει τον εαυτό του έχουν μια ιδιαίτερη αξία. Ιδίως, όμως, όσα είναι ικανά να αγγίξουν τις ταλαιπωρημένες σκέψεις και ψυχές, να τις ανακουνήσουν ενέχουν μια πιο ξεχωριστή θέση. Εκείνα, βέβαια, που μοιάζει να σου απλώνουν ένα χέρι βοηθείας, κατανόησης, όπως άλλωστε κάνει πάντοτε η ποίηση, είναι λυτρωτικά. Στις βελονιές σκιάς της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός συναντά κανείς όλα αυτά τα στοιχεία σε ένα μονάχα δημιούργημα.
Λίγα λόγια για το περιεχόμενο
27 βελονιές σκιάς θα βρει κανείς στο βιβλίο ποίησης, χωρισμένο σε έξι ενότητες με κοινές μεν απολήξεις, ξεκάθαρες δε θεματικές. Η συλλογή ξεκινά με ποιήματα ποιητικής. Η ποίηση λειτουργεί ως δρομοδείκτης προς το χάος, προς τη θλίψη, προς τη γέννηση, προς τη φυγή, ίσως προς τη θεραπεία.
Ο ‘Ερχομός’ σηματοδοτεί την έλευση της ζωής, την πρώτη γνωριμία με την ποιήτρια, εν είδει εισαγωγής σε αυτό που θα ακολουθήσει, μια κατάθεση ψυχής. Αν και στα ποιήματα της ενότητας αυτής βρίσκουμε ψήγματα πιο ώριμα και διόλου παιδικά αυτοσύστασης. Οξύμωρα και η γέννηση εκκινεί με μια απώλεια, προϊδεάζοντάς μας για όσα θα λεχθούν εν συνεχεία.
Στο ‘Μεγάλωνα’ αποτυπώνεται η διαδρομή της ζωής με τους ανθρώπους, τους τόπους, τις μνήμες, τα πάθη και τα λάθη της. Μια πορεία ενηλικίωσης που συντροφεύει μια ευρεία χρονική περίοδο εντός της οποίας η ποιήτρια εκτίθεται στα ερεθίσματα του κόσμου που την περιβάλλουν αλλά όχι με την αθώα παιδική ματιά, αλλά με το γεμάτο περιέργεια και πόθο για ζωή και όσα ακολουθούν βλέμμα.
Στο κομμάτι ‘Γέρνοντας΄ παρώνυμο και κάποιες φορές επακόλουθο της λέξης ‘Γερνώντας’ έρχεται η ώρα η γράφουσα να περάσει σε μια ενδοσκόπηση, την οποία συνεπικουρεί ο χρόνος που περνά. Το γήρας, η φυσική συρρίκνωση προς τα έξω και το άνοιγμα προς τα μέσα, η ατένιση όσων πέρασαν και το μυστηριακό του όσα θα έρθουν είναι τα κυρίαρχα μοτίβα.
‘Τ’ αστέρια μου’, η προτελευταία ενότητα του έργου αποτελείται από τρία μόλις ποιήματα αφιερωμένα σε εκείνους τους διάττοντες αστέρες της ζωής και της ύπαρξης που ακόμα και εν τη απουσία τους είναπ πανταχού παρόντα. Αυτοί είναι οι άνθρωποί μας.
Η τελευταία ενότητα “Του μικρού μου αδελφού” πραγματεύεται την απώλεια, ένα εσωτερικευμένο και ώριμο πένθος. Την εικόνα ή έστω την ανάμνηση του άλλου αναζητά το ποιητικό υποκείμενο στο φόντο της θάλασσας ανάμεσα σε άμμους και κοχύλια. Η απουσία είναι αισθητή, πονά και είναι το πιο δυνατό κλείσιμο της ποιητικής συλλογής.
Λίγα λόγια για την ποιητική
Τα ποιήματα της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή είναι ολιγόστιχα κατά κύριο λόγο, αλλά απόλυτα περιεκτικά. Χωρίς εξάρσεις, αλλά όχι και υποτονικά, άλλοτε πιο σκοτεινά και άλλοτε περισσότερο φωτεινά παραμένουν ποτισμένα με ένα καθαρό συναίσθημα. Αυτό ποικίλλει. Μπορεί να είναι η θλίψη ενόψει της ματαίωσης ή της απουσίας, η ελπίδα ενόψει της προσδοκίας, ο πόθος και η αγάπη που έγινε βίωμα, ανάμνηση. Αναλόγως διαφοροποιείται και το ύψος. Σε κάποια σημεία είναι πιο αισιόδοξο και ζωντανό, ενώ σε άλλα παραδίνεται. Η αυτοαναφορικότητα των ποιημάτων δεν οδηγεί στην απώλεια της οικουμεμικής τους διαστάσης. Αντιθέτως, οι σκέψεις, οι περιγραφές, οι εικόνες αποδεικνύουν τη ρήση του Σεφέρη “είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας” με διπλή έννοια. Από τη μια, οι επιρροές των ανθρώπων της ζωής στην ποίησης της γραφούσης είναι εμφανέστατες, αφού αυτοί είναι οι ήρωες πολλών της στίχων. Ταυτόχρονα, τα λόγια της αγγίζουν τους αναγνώστες βαθιά και όλα όσα ο καθένας από αυτούς κυοφορεί.
Αντί Επιλόγου
Φυλαγμένα μέσα σε μια πολύ προσεγμένη έκδοση οι βελονιές σκιάς της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή είναι μια ανάσα ανακούφισης, αισιοδοξίας, αλλά και μια βαριά ανάσα πόνου και χαμού την ίδια στιγμή. Η διττή φύση των ποιημάτων με τα διάφορα δίπολά της: χαρά- στενοχώρια, εκκίνηση-παραίτηση, ύπαρξη- ανυπαρξία, παρουσία- απουσία και ζωή- θάνατος είναι ένα ειδοποιό γνώρισμα της ποίησης της γραφούσης. Για την τελευταία, η ποιητική πράξη είναι εκείνο το κατά τον Καβάφη φάρμακο που κάμνει- έστω για λίγο- να μην νιώθονται οι πολλές πληγές μας.
Όπως δημοσιεύτηκε στο Δρόμο της Ποίησης
Διαβάστε ΕΔΩ
Βίντεο παρουσίασης του βιβλίου, 1η Οκτωβρίου 2023
Έγραψαν για το βιβλίο
«Βελονιές σκιάς» της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή (κριτική) – Μια ερμηνευτική προσέγγιση
17 Οκτωβρίου 2024
Για την ποιητική συλλογή της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή «Βελονιές σκιάς» (εκδ. Ιωλκός).
Γράφει ο Κωνσταντίνος Γεωργίου
Νηπτικά παραγγέλματα
Τι συμβαίνει άραγε, όταν μια τεχνική κεντήματος, χρησιμοποιεί, αντί για μια συνηθισμένη κλωστή, τα γράμματα και τις λέξεις στο χαρτί; Γίνεται ποίηση, η ξεχωριστή και εσωτερική ποίηση της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή, με τον ευρηματικό τίτλο «Βελονιές σκιάς» (εκδ. Ιωλκός). Με αυτήν την τεχνική κεντήματος, point d' ombre, κεντά η ίδια με σπουδή, υπομονή και τέχνη, από την ανάποδη του υφάσματος του βίου, το μελάνι πάνω στο φως σχεδιάζοντας τα σχήματα του κόσμου της, των πόθων και των ονείρων της. Ο καμβάς στα χέρια της ένας απέραντος αγέννητος ουρανός, έτοιμος να χωρέσει την ίδια και τους αγαπημένους της ανθρώπους με κάθε βελονιά σκιάς.
Για τις «Βελονιές Σκιάς»
Σχόλια: Βάσος Βογιατζόγλου Νέα Ιωνία, 16-02-2024
Σας συγχαίρω, λοιπόν, από καρδιάς. Και σας ευχαριστώ για την χαρά της κοινωνίας μιας – επιτέλους – αληθινής ποίησης. Που εισάγει τον αναγνώστη – προτιμώ: τον μύστη – από την πρώτη κιόλας ματιά (σελ. 11) σε μια χαρίεσσα έρευνα ενός χώρου μυστικού, άγνωστου, αποκαλυπτικού όμως, μιας ανείπωτης αλήθειας. Μαντεύω τις ανησυχίες σας, τις αγωνίες, τις περιφορές, τους στόχους σας. Όλα όσα επιχειρείτε να σημάνετε με τις σιβυλλικές, τις αχνές, τις αινιγματικές σας καταθέσεις. Καταθέσεις που τελικά έχετε την σπάνια – στην εποχή μας πλέον! – ικανότητα, το χάρισμα θάλεγα, καλύτερα να μεταΠΟΙΕΙΤΕ στην μεγάλη δωρεά που επιφύλασσε ο Λόγος σε χαρισματικούς υπηρέτες του, όπως εσείς.
Διαβάστε το σχόλιο εδώ
Άπειρη μινιμαλιστική αφαιρετικότητα [Bελονιές σκιάς, Μαρία Πυρουνάκη Λιωνή]
Σύνταξη:Κωνσταντίνος Μπούρας
23 Ιουνίου 2024
Bελονιές σκιάς, Μαρία Πυρουνάκη Λιωνή, Εκδόσεις Ιωλκός
Τα καλαίσθητα, συλλεκτικά βιβλία, έχουν ένα λιτό εξώφυλλο, μονόχρωμο, διαπεραστικό τής συνείδησης τού επαρκούς αναγνώστη, κι αφήνουν βιογραφικά και παρουσιάσεις για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Αυτό το συγκεκριμένο κομψοτέχνημα, αποτέλεσμα τής πολύχρονης «κληρονομημένης» τεχνογνωσίας από έναν μεγάλο τεχνίτη τής τυπογραφικής περιπέτειας, τον Κωνσταντίνο Ιωάννου Κορίδη, είναι ένας σπάνιος, συλλεκτικός τόμος (από το «τέμνω», εξ ου και το «άτομο») που θα κοσμούσε κάθε βιβλιοθήκη [ακόμα δεν την κουβαλάμε στην τσέπη με το φλασάκι μας).
Το βιβλίο είναι λατρεία, είναι φετίχ, είναι αναντικατάστατο. Δεν υπάρχουν υποκατάστατα στην αυθεντική βιβλιοφιλική οδύσσεια. Κάθε λογοτέχνες σύρει μαζί του έναν κόσμο. Είναι ένα σύμπαν από μόνος του, από μόνη της κάθε αυθεντική ποιητική φωνή. Και μόνον πολλά υποσχόμενες πολύχρωμες υπάρξεις φιλοξενεί ο Εκδοτικός Οίκος Ιωλκός.
Διαβάστε το πλήρες κείμενο εδώ
Η παρούσα ποιητική συλλογή «Καλοκαίρι στις ρίζες» ISBN 978-960-93-4414-2 (ιδιωτική έκδοση) είναι η πρώτη που τόλμησα να εκδοθεί μετά από αρκετών χρόνων δισταγμό, επεξεργασία και εν μέρει μαθητεία.
Μέσω της κύριας ασχολίας μου -ψυχοθεραπεία (ατομική, οικογενειακή, ομαδική) και την εκπαίδευση και εποπτεία ψυχοθεραπευτών- διαπίστωσα την ουσιαστική συμβολή της αφαίρεσης, της μεταφοράς της παρομοίωσης ως χρήσιμων και αποτελεσματικών εργαλείων στην εν πολλοίς επιστημονικά τεκμηριωμένη θεραπευτική διαδικασία.
Παράλληλα, μέσω της ενασχόλησης μου με την ποίηση και κυρίως της μαθητείας μου σε αυτήν, διαπίστωσα την αναγκαιότητα της εσωτερικής δομής, της οικονομίας του λόγου, της οριοθέτησης της έμπνευσης σε διατύπωση «προς τα έξω κατανοητή».
Η συλλογή αυτή δείχνει μια εσωτερική προσωπική σύγκλιση, όπου τα σαφή όρια της ψυχοθεραπείας ως επιστημονικού πεδίου και της ποίησης ως λογοτεχνικού, δεν εμποδίζουν την αίσθηση ότι η ψυχοθεραπεία ενέχει ποίηση και αντίστροφα, ότι η ποίηση είναι ψυχοθεραπευτικά αυτοαποκαλυπτική. Αρκεί και τα δυο να απευθύνονται σε έναν παραλήπτη ο οποίος με τη σειρά του να τα αξιοποιεί στη δική του πορεία .
Το βιβλίο πωλείται στις Εκδόσεις Θυμάρι.
Βίντεο παρουσίασης του βιβλίου, 28 Ιουλίου 2017
Έγραψαν για το βιβλίο
Για το «Καλοκαίρι στις Ρίζες»
Σχόλια: Βάσος Βογιατζόγλου Νέα Ιωνία 28 Μαρτίου 2024
Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που συνάντησα την ποίηση σας και πού, βέβαια, συμπίπτουμε στις θεμελιωδέστερες Αρχές που για αμέτρητους αιώνες στήριξαν – και στηρίζουν – πολλούς στην έρευνα της Αλήθειας. Πόσοι μπορούν να κατανοήσουν το «βλέμμα» του Ηνίοχου που περιγράφεις; Αυτό που εναντιώνεται στη φθορά; ή το «φτερούγισμα» που ζητάς μόνο από την «Νίκη», γνωρίζοντας πως η νίκη η δική μας – αν ποτέ μας επισκευτεί… - απαιτεί αμέτρητους βίους. Τι άλλα να πω, να μιλήσω για τον «Όρμο, όπου η εμπιστοσύνη στην αξία του λόγου σου μπορεί να «παντρεύει» λέξεις, όπως «καθεύδει», «ζώντων τε και τεθνεώτων» με άλλες, όπως «συνήθειο, αντάρα» κλπ. Που μαρτυρεί, αν όχι κάτι περισσότερο, τουλάχιστον μια γερή γλωσσική παιδεία να επιτρέπει την σύμμειξη παλαιοτέρων και νέων όρων στην ιερουργία της ποίησης! Εύγε, Μαρία μου. Ειλικρινά η ποίηση σου με καθήλωσε, τόσο με τον θεματικό σου θησαυρό, όσο – και ιδιαίτερα! – με την έμφυτη ικανότητα σου να τον μεταπλάθεις αισθητικά σε ποιητικό Λόγο.
Διαβάστε το πλήρες σχόλιο εδώ
Κείμενο: Μαρία Πυρουνάκη Λιωνή
Συμβολή στο κείμενο/Παραγωγή: Ελένη Κωστάκου
Διανομή: Ειρήνη Κοψαλή
Μαντώ Λιαδοπούλου
Αριστοτέλης Αναστασίου (φωνή off)
Σκηνοθεσία: Γιάννης Κοιλής
Μουσική σύνθεση/ επιμέλεια: Δημήτρης Λιωνής
Ηχητική επεξεργασία: Δημήτρης Αντωνίου
Γραφιστική επιμέλεια: Γιώργος Πυρουνάκης
Tο θεατρικό αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως θεραπευτικό εργαλείο σε συστημική ομάδα.
Για επεξηγήσεις επικοινωνείστε με τη συγγραφέα.
Δύο όψεις του ίδιου ανθρώπου που εναλλάσσονται μέσα στη θεραπευτική περιπέτεια. Η Άρια&Άδνη αναστοχάζεται, αμφισβητεί, μαθαίνει το νέο μέσα από το παλιό. Έτσι, σε ένα ταξίδι και μέσα της αλλά και μέσα στο χρόνο μαθαίνει να βιώνει τον εαυτό της και τη ζωή αλλιώτικα, χωρίς τον παραπανίσιο πόνο, εκείνον που είχε αναλάβει και δανειστεί. Να βιώνει εν τέλει την ύπαρξη με ένα νέο, δικό της τρόπο.
Ελένη Κωστάκου
Σύμβουλος ανθρώπινου δυναμικού
Leadership and empowerment coach
Το βιβλίο αυτό έχει σαν πρώτο στόχο να εμπλουτίσει το ρόλο της Νηπιαγωγού στην πολυπλοκότητα της σημερινής εποχής.
Μέσα από τα θεωρητικά στοιχεία -αλλά και τις πρακτικές επισημάνσεις- διευκολύνεται η οριοθέτηση του ρόλου της..., άρα και η αυτοπροστασία της από την εξουθένωση.
Ο δεύτερος στόχος του βιβλίου είναι να διευκολύνει άμεσα και πρακτικά την Νηπιαγωγό στο καθημερινό της έργο με τα παιδιά.
Εφαρμόζοντας τις "ασκήσεις για την τάξη", προάγει βασικά ζητούμενα του ψυχοπαιδαγωγικού σκοπού του Νηπιαγωγείου ως θεσμού.
Συγκεκριμένα, προάγει την ένταξη των παιδιών στην τάξη, την αποδοχή και την αξιοποίηση της διαφορετικότητας, τη συνεργασία και την επικοινωνία μεταξύ τους.
Αποκτήστε το βιβλίο στις εκδόσεις Θυμάρι
Περιεχόμενα
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Θεωρητικοί Άξονες
Κεφ. 1ο: Το Νηπιαγωγείο ως σύστημα
Κεφ. 2ο: Συνθέτοντας διαρκώς την πραγματικότητα
Πολιτισμική Ψυχολογία
Κεφ. 3: Ρόλος και Αυτοαναφορά της Νηπιαγωγού
Κεφ.4ο: Η πολιτισμική πολυπλοκότητα στην τάξη
Το "σήμερα" σε εξέλιξη
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Πρακτικές Εφαρμογές
Κεφ.5ο: Ο ρόλος ως Σημείο Αυτοναφοράς
Κεφ.6ο: Περί των Ασκήσεων
Κεφ.7ο: Ασκήσεις
